Witamy serdeczne na naszej stronie.
Poniżej przedstawiamy Państwu Międzypowiatowe Memorandum FASD, które to jest wynikiem realizacji zadania publicznego w 2018 r. „Między powiatowy Okrągły Stół FASD” współfinansowanego przez Woj. Pomorskie. Natomiast Młodzieżowej Memorandum FASD zostanie zamieszczone wraz z informacją o zadaniu publicznym z 2018 r. „Między powiatowy Okrągły Stół FASD” w zakładce FASD – jako zaburzenie rozwojowe
MIĘDZYPOWIATOWE MEMORANDUM FASD
(Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych) – powstało w wyniku debaty społecznej – Gdańsk, 10.12.2018
ALARM FASD
Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych w objawach pierwotnych polega między innymi na zmianach w strukturze i funkcjonowaniu mózgu, które są spowodowane ekspozycją na alkohol w okresie prenatalnym. Na skutek braku wczesnej diagnozy oraz długotrwałego braku zaspokojenia potrzeb dziecka w jego środowisku (dom, szkoła) występują objawy wtórne, do których należą m.in.: trudności w nauce, zachowania agresywne oraz konflikty z prawem, itd. W badaniach w 2014 r., w ramach projektu ALICJA zrealizowanego przez PARPA przebadano 2500 dzieci. Stwierdzono, że nie rzadziej niż u ok. 20 urodzeń na 1000, występują objawy FASD. Brak elementarnej wiedzy o FASD w szkole i w domu, brak diagnozowania i brak procedur terapii skłaniają do podniesienia alarmu społecznego.
PRZESŁANIE Z PRUSZCZA GDAŃSKIEGO Z 2015 ROKU
W Pruszczu Gdańskim, 18 listopada 2015 roku odbyło się pierwsze w woj. pomorskim spotkanie środowisk reprezentujących władze powiatowe, kuratorów, lekarzy, nauczycieli, pracowników socjalnych, opiekunów pieczy zastępczej, rodziców i przedstawicieli NGO. Spotkanie ukazało ogromne słabości polityki społecznej wobec wyzwań syndromu FASD. Sprecyzowano podstawowe braki.
- FASD nie jest oficjalnie diagnozowany w Polsce;
- Istota diagnozy polega na interdyscyplinarnym orzeczeniu, które może być podstawą terapii;
- Brak podstaw prawnych orzekania o FASD;
- Przepisy ochrony danych osobowych uniemożliwiają wspólne działania lekarza, szkoły i terapeutów;
- Wśród nauczycieli, lekarzy i kuratorów występuje bardzo zróżnicowany i najczęściej niewielki poziom wiedzy o diagnozowaniu i terapii;
- Ogromnym wyzwaniem jest brak popularyzowania wiedzy o FASD wśród młodzieży gimnazjalnej i licealnej, choć występuje tam głód wiedzy na ten temat;
- Koszty społeczne zaniechania terapii polegają na trwałym przejściu dotkniętych FASD na utrzymanie opieki społecznej.
PRZESŁANIE Z GDAŃSKA Z 2018 ROKU
W Gdańsku 15 października 2018 roku, w ramach realizacji zadania publicznego współfinansowanego przez Województwo Pomorskie, odbyło się drugie spotkanie społeczników zaangażowanych w profilaktykę i łagodzenie skutków FASD. Warsztat odbył się w formule debat open space na trzech stolikach. Przyniosły one wiele wartościowych wniosków. Najważniejszy – to chęć kooperacji, w której ramach mogą wytworzyć się nowe formy partnerstwa, negocjacji i powiązań sieciowych. To może być asumpt dla synergii współdziałania lokalnych struktur służb publicznych, szkoły, organizacji pozarządowych, rodziców i wolontariuszy.
Zgłoszono też propozycje konkretnych działań:
- Rozpoznanie potencjału i kompetencji środowisk, które są aktywne w obszarze FASD;
- Aktywizacja organizacji pozarządowych w problemach FASD – obecnie jest marazm;
- Popularyzacja wiedzy o FASD przez specjalistów PCPR w szkole – dla Rad Pedagogicznych, dla młodzieży stosując interaktywne metody jak np.: konkursy plastyczne, czy konkurs na anonimowe relacje o funkcjonowaniu rodzin z dzieckiem FASD;
- Edukacja młodzieżowych aktywistów wiedzy o FASD w ramach trainers' training;
- Wspólne pozyskiwanie funduszy na działania edukacyjne i tworzenie partnerstw dla przezwyciężania sytuacji kryzysowych związanych z FASD;
- Udział w programach krajowych i bałtyckich, w tym finansowanych z funduszy norweskich.
MIEDZYPOWIATOWY RUCH SPOŁECZNY NA RZECZ PROFILAKTYKI FASD
- Zaproszenie środowisk trzech powiatów tczewskiego, starogardzkiego oraz gdańskiego zaangażowanych w sprawy profilaktyki i łagodzenia objawów FASD stwarzają unikalną możliwość wymiany pozytywnych doświadczeń i stworzenie sieci społecznościowej, która wykorzysta efekt synergii działań.
- Budując ruch społeczny należy oprzeć się na zasadach wielopoziomowego współrządzenia, które są zaleceniami Deklaracji Wiedeńskiej Działania na rzecz Partnerstwa. To oznacza przyjęcie pewnych zasad sprzyjających nowym formom partnerstwa, praktykowania negocjacji i horyzontalnych powiązań; usprawnienia komunikacji pomiędzy twórcami polityki z różnych poziomów zarządzania; wskazywania potencjalnych sytuacji kryzysowych; kreowanie liderów, budowanie zaufania i zgody co do priorytetów; dzielenie się informacjami na temat skutecznych praktyk, sprawdzonych w działaniu oraz oferowania posiadanej wiedzy, pochodzącej z praktycznego doświadczenia na temat tego co jest skuteczne w działaniu, a co nie.
- Stworzenie platformy porozumiewawczej władz lokalnych, dyrektorów szkół, lekarzy, terapeutów, rodziców, opiekunów pieczy zastępczej i środowisk prorodzinnych, w skali trzech powiatów stwarza dodatkowy bodziec do doskonalenia i porównywania skuteczności polityki w obszarze FASD. Platforma porozumiewawcza może przybrać formę zinstytucjonalizowaną. Formuła takiej platformy powinna wyłonić się w szerokiej dyskusji pod szczególnym protektoratem starostów i służb PCPR-ów. Powinna też funkcjonować w sieci społecznościowej.
- W poszukiwaniu lidera tworzenia sieci społecznościowej szczególną rolę mają do odegrania właśnie starostowie. Oni powinni być kreatorem budowania ruchu społecznego, mając do dyspozycji aparat PCPR-ów.
- Ważne jest organizowanie działań upowszechniających wiedzę o FASD w szkołach zachęcając do współpracy Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego, Pomorskie Kuratorium Oświaty, Centrum Edukacji Nauczycieli we współpracy z podmiotami założycielskimi szkół.
- Konieczne jest wprowadzenie rozwiązywania problemów FASD do strategii polityki społecznej powiatów.
Gdańsk, 10.12.2018
Memorandum powstało w trakcie realizacji zadania publicznego współfinansowanego przez Województwo Pomorskie w 2018 roku, przez Fundację Dla Dziecka i Rodziny „Wschodzące Słońce” przy wsparciu Bałtyckiego Instytutu Spraw Europejskich i Regionalnych.

